Một động cơ mạnh mẽ luôn cần đi kèm với hệ dẫn động phù hợp để truyền sức mạnh đến các bánh xe. Tuy nhiên, không phải lúc nào tất cả các bánh cũng nhận được một “lượng” lực như nhau, bởi từng loại xe có những đặc điểm riêng biệt phù hợp với từng phương pháp truyền động khác nhau.
Vậy cụ thể hệ dẫn động có vai trò như thế nào đối với hoạt động của chiếc xe, và có những hệ dẫn động nào, đặc điểm ra sao?
Tác dụng của hệ thống dẫn động
Mỗi chiếc xe đều có một động cơ làm nhiệm vụ sản sinh công suất và mô-men xoắn, nhưng để truyền sức mạnh đó tới các bánh khiến chúng hoạt động, làm xe di chuyển thì cần phải có hệ thống dẫn động. Cơ cấu này như mối liên kết trung gian để chiếc xe vận hành theo ý muốn. Tùy thuộc vào đặc tính kỹ thuật và mục đích sử dụng của từng loại xe mà không phải lúc nào tất cả các bánh cũng trực tiếp nhận được năng lượng tự động cơ, đây chính là điểm khác nhau giữa các hệ thống truyền động.
Sơ lược về các hệ thống dẫn động ô tô
Hệ dẫn động cầu trước FWD, cầu sau RWD, 4 bánh 4WD và 4 bánh toàn thời gian AWD hiện đang là 4 cơ cấu dẫn động ô tô thông dụng nhất hiện nay. Ngoài ra còn có một số hệ dẫn động riêng biệt do các hãng xe phát triển, nhưng đều dựa trên nền tảng của 4 loại cơ bản trên. Dưới đây là định nghĩa đơn giản của từng hệ dẫn động:
- FWD (Front-Wheel Drive): Hai bánh trước trực tiếp nhận lực truyền từ động cơ. Nhờ đó, bánh chủ động quay và tác động lực kéo giúp bánh sau lăn theo.
- RWD (Rear-Wheel Drive): Hai bánh sau trực tiếp nhận lực truyền từ động cơ, quay và tác động lực đẩy khiến bánh trước lăn.
- 4WD (4-Wheels Drive): Cả 4 bánh đều nhận được sức mạnh, nhưng có thể tùy chọn chế độ chỉ truyền lực đến 2 bánh thông qua cơ cấu “gài cầu”.
- AWD (All-Wheel Drive): Tất cả bánh xe đều luôn nhận được sức mạnh truyền từ động cơ.
Đặc điểm của từng hệ thống dẫn động
Vì mỗi hệ dẫn động có những ưu nhược điểm riêng, nên không phải loại xe nào muốn gắn hệ dẫn động 4WD hay AWD cũng được mà phải dựa vào yêu cầu và mục đích sử dụng cụ thể.
Hệ dẫn động cầu trước FWD
Hyundai IX35
Hiện nay, đa phần các mẫu xe trên thị trường đều được trang bị hệ dẫn động cầu trước (khoảng 70% xe mới xuất xưởng) thay vì hệ truyền động bánh sau như trước. Nguyên nhân bắt nguồn từ việc chuyển đổi vị trí đặt động cơ từ sau ra trước. Chính vì thế, cơ cấu dẫn động cầu sau nhanh chóng nhường chỗ cho ý tưởng truyền lực sang bánh trước đơn giản và ít tiêu hao năng lượng.
Khi áp dụng hệ dẫn động này, các nhà sản xuất có thể cắt giảm nhiều chi tiết cấu tạo rườm rà, từ đó hạ thấp chi phí sản xuất, chiếc xe cũng nhẹ nhàng hơn nên nâng cao được khả năng tiết kiệm nhiên liệu. Toàn bộ cơ cấu truyền động lẫn hệ thống vi sai đều được bố trí trong cùng một khối tối giản và nhỏ gọn, nhờ đó rất dễ kết hợp với hệ thống treo, phanh, đường dẫn nhiên liệu hay ống xả.
Đồng thời, việc đặt cả động cơ lẫn cơ cấu truyền động ở phía trước giúp không gian phía sau rộng rãi hơn. Hàng ghế thứ 2 sẽ thoải mái hơn hẳn trên các xe có hệ dẫn động khác nhờ phần sàn bằng phẳng, thể tích khoang hành lý cũng tăng lên hơn hẳn. Sở hữu những ưu điểm gắn liền với nhu cầu sử dụng, nên không quá khó hiểu khi FWD lại có mặt trên các dòng xe sedan, xe cỡ nhỏ hay thậm chí là một vài chiếc crossover/SUV.
Tuy nhiên, cũng vì cách phân bố trọng lượng tập trung vào phần đầu nên những chiếc xe trang bị hệ dẫn động FWD khó có thể tăng tốc nhanh và đạt độ ổn định cao. Phần đuôi nhẹ hơn khiến chiếc xe dễ bị mất lái khi vào cua hoặc di chuyển ở tốc độ cao vì bánh sau không có độ bám đường cao nên dễ bị trượt. Thêm vào đó, khi tất cả nhiệm vụ định hướng, phanh, chịu tải hay tăng tốc đều dồn lên bánh trước, bộ phận này sẽ nhanh mòn hơn, kéo theo việc giảm hiệu suất và độ an toàn khi vận hành.
Hệ dẫn động cầu sau RWD
Kia GT4 Stinger
Hệ dẫn động cầu sau sẽ có những ưu, nhược điểm trái ngược với hệ dẫn động cầu trước. Khi đa phần các kết cấu cơ khí phức tạp nhất đã được chuyển sang phía sau, chiếc xe sẽ đạt được sự cân bằng trọng lượng tối ưu hơn, nhờ đó cho khả năng vận hành ổn định hơn. Trong lúc đó, bánh trước đã được giải phóng sẽ tập trung vào nhiệm vụ dẫn hướng và bẻ lái. Cách bố trí đồng đều trước/sau còn giúp các bộ phận không bị quá tải, hệ thống treo hay phanh sẽ có tuổi thọ và độ bền cao hơn.
Đặc biệt, đối với các loại xe thể thao hay xe đua tốc độ thường xuyên phải tăng, giảm tốc độ đột ngột, hệ dẫn động cầu sau luôn là lựa chọn lý tưởng bởi khả năng bám đường cực tốt. Ngoài ra, người sử dụng xe còn có thể tiết kiệm một khoản lớn chi phí sửa chữa nhờ cơ cấu tách biệt, mỗi bộ phận có lỗi đều được xử lý độc lập, không phải kèm theo một hệ thống chi tiết liên quan.
Hiển nhiên, hệ thống RWD cũng có những hạn chế nhất định. Khi cơ cấu dẫn động cách xa động cơ và khá phức tạp, chi phí sản xuất và lắp ráp sẽ cao hơn. Cách bố trí dời ra phía sau khiến cho không gian nội thất bị thu hẹp, sự xuất hiện của nhiều chi tiết hơn khiến trọng lượng xe tăng lên, và đi kèm với việc tiêu hao nhiều nhiên liệu hơn. Tuy nhiên, đối với những ai đam mê tốc độ, cảm giác lái thì những khuyết điểm này đều không phải là vấn đề quá quan trọng.
Hệ dẫn động 4 bánh 4WD
Jeep Grand Cherokee 2015
Nhờ ưu điểm lớn nhất là khả năng gia tăng độ bám đường của bánh xe mà hệ dẫn động 4WD được sử dụng phổ biến trên các mẫu xe địa hình. Hệ dẫn động này ngày càng được hoàn thiện, nếu ban đầu chỉ được phát triển với mục đích chinh phục địa hình kém bằng phẳng như bùn, dốc, nghiêng hay đá cuội, thì nay đã gia tăng thêm sức kéo cả trên đường nhựa bình thường hay đường lát đá nên đang dần trở nên thông dụng.
Ở những mẫu xe 4WD hiện đại, người lái có thể chủ động chuyển đổi chế độ dẫn động tùy theo mục đích sử dụng. Khi tài xế nhấn nút kích hoạt, mô-men xoắn sẽ được truyền tới cả 4 bánh giúp xe di chuyển ổn định. Còn trong điều kiện đường thành phố hay xa lộ, năng lượng từ động cơ chỉ truyền tới hai bánh trước hoặc sau.
Để sở hữu được những đặc tính kỹ thuật ưu việt như vậy, hệ thống 4WD đòi hỏi phải có một cơ cấu phức tạp. Chính vì thế, trọng lượng xe thường nặng hơn, đồng thời mức tiêu hao nhiên liệu cũng tăng lên. Quan trọng nhất, kể cả cùng một mẫu xe, phiên bản dẫn động 4 bánh đều có mức giá nhỉnh hơn nhiều so với các bản còn lại.
Hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian AWD
Mazda CX-5
Về cơ bản, hệ dẫn động AWD là sự cải tiến mới hơn với hàm lượng công nghệ cao so với 4WD, ngoài ra còn có thêm bộ vi sai trung tâm nhằm hạn chế sự chênh lệch giữa hai bên bánh trái/phải khi đi trên địa hình xấu. Năng lượng được truyền đến các bánh mọi thời điểm thay vì ngắt quãng như 4WD, và không có chức năng chuyển sang chế độ khác.
AWD cho hiệu quả bám đường cao nhất bằng cách phân phối công suất giữa trục trước/sau và giữa hai bánh khác nhau thông qua bộ vi sau trước/sau. Nhờ đó, những chiếc xe AWD được đánh giá cao về độ bám đường và giúp người lái điều khiển xe dễ dàng trong mọi điều kiện mặt đường, đặc biệt trong lúc đường trơn trượt.
Trong tất cả các hệ dẫn động, xe trang bị AWD luôn có mức tiêu hao nhiên liệu cao hơn. Đồng thời, do hầu như tất cả các điều chỉnh đều do máy tính đảm nhiệm nên chiếc xe đôi lúc sẽ trở nên vô vị đối với những ai đam mê khám phá. Vì mức giá khá cao nên đa phần các hãng xe đều cung cấp AWD như một gói tùy chọn bổ sung, hoặc chỉ có mặt trên những mẫu siêu xe hay xe cao cấp.
Nguồn: Internet
Trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe Màu Hoa Đỏ Cần Thơ cam kết cung cấp dịch vụ đào tạo lái xe uy tín, chất lượng, giúp bạn trở thành người lái xe an toàn và có trách nhiệm.
Liên hệ với chúng tôi ngay để được tư vấn và hỗ trợ:
Trung tâm Đào Tạo và sát hạch Lái Xe Màu Hoa Đỏ
Đào tạo – sát hạch mô tô A1, A (phân khối lớn).
Dạy lái xe ô tô B, B (xe số tự động), C1.
VP Bình Thủy: 188 Nguyễn Văn Linh, Phường Thới An Đông, Quận Bình Thủy, Tp. Cần Thơ.
VP Ninh Kiều: 345 Nguyễn Văn Linh, Phường An Khánh, Quận Ninh Kiều, Tp. Cần Thơ.
VP Cờ Đỏ: Thị Trấn Cờ Đỏ - Huyện Cờ Đỏ - TP. Cần Thơ
ĐT: 0937.188881- 0292.3686878 - 3899688
Email: trungtammauhoado@gmail.com